Chinees is ingevoerd als examenvak op Nederlandse scholen, maar wordt het nut van de taal voor westerlingen niet overschat?

Het is een kwestie van tijd voordat China de dominante economie in de wereld is, is de verwachting van veel beleidsmakers en zakenmensen. Geen wonder dat het leren van de Chinese taal, meer bepaald Mandarijn, in de belangstelling staat. In 2015 wordt Chinees een officieel examenvak in Nederland. Er waren vorig jaar 35 middelbare scholen waar scholieren Chinees kunnen kiezen.

Krant lezen zit er niet in

In de rest van de westerse wereld is het enthousiasme even groot. Obama’s dochter Sasha leert Mandarijn, en de Britse premier Cameron zei dat meer jongeren in het westen Chinees moesten leren. Ze moesten verder kijken dan Frans en Duits, aldus Cameron. Na zes jaar moeten Nederlandse leerlingen een eenvoudig gesprek in het Chinees kunnen voeren. Een krant lezen zal er waarschijnlijk niet inzitten: daarvoor moet je ongeveer 3000 karakters kennen. In 6 VWO zitten leerlingen waarschijnlijk op 750 karakters.

Niet alleen is de economische groei van China een argument voor deze heroriëntatie. Chinees is de grootste taalpopulatie ter wereld. Waarom zou je Spaans leren (400 miljoen sprekers wereldwijd), terwijl in China 1,3 miljard mensen wonen?

Minderheid spreekt vloeiend Mandarijn

Voorstanders van het leren van Chinees gaan ervan uit dat iedereen in China vloeiend Mandarijn spreekt. Maar dat blijkt niet zo te zijn, schrijft Quartz. Vorige week maakte het Chinese ministerie van Onderwijs dat 70 procent van de inwoners als Mandarijn-sprekers kan worden beschouwd. Van die 70 procent is “slechts 10 procent in staat om vloeiend in Mandarijn te kunnen communiceren”, aldus het ministerie.

Er zijn vele verschillende talen binnen China, en ook het Mandarijn kent verschillende dialecten. Volgens Quartz komt het aantal mensen dat vloeiend Standaardmandarijn spreekt, inclusief de bevolking van Taiwan, eerder op 120 miljoen. Daarmee zit de taal op hetzelfde niveau als talen als Hindi, Urdu of Indonesisch. Op Amerikaanse universiteiten is Japans nog populairder dan Mandarijn, maar onderwijs in talen als Thai of Hindi valt bij deze twee in het niet.

Engels zal dé handelstaal blijven

Toch is het niet waarschijnlijk dat de positie van het Engels als internationale zakentaal anders wordt, zelfs als China de grootste economie ter wereld wordt. Het Chinees is simpelweg te moeilijk voor buitenlanders. En kijk naar Japan: op het toppunt van Japanse economische macht in de naoorlogse periode kwam het Japans niet bij het Engels als wereldtaal in de buurt.

Als je je kinderen dan toch een Aziatische taal wil laten leren, kijk dan goed naar de andere mogelijkheden, beveelt Quartz aan. Zelfs het Kantonees is een goed alternatief voor Mandarijn: 60 miljoen sprekers, van wie er veel in economisch belangrijke gebieden aan de Chinese kust wonen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl